ÜRÜN AÇIKLAMASI

JANT NEDİR?

Jant, araçların aks sistemine bağlı olduğu bölümde bulunan ve lastiğin takıldığı arabanın hareket etmesi için dönen en önemli hareket aksamlarından birisidir. Aracın hareket etmesi için olmazsa olmaz parçalardan birisidir. Jantların birden çok çeşitleri bulunmaktadır. Şimdi jant çeşitlerini sizlere açıklayalım.

Jant Çeşitleri Nelerdir?

 İç Lastiksiz Jant (Tubeless Jant)

Lastiğin içerisinde iç lastiği olmayan jantlardır. Bu jantlara sadece dış lastik takılır. Jantla lastiğin birbirine yapışması sonucu arada hava kaçması engellenir ve iç lastiğe ihtiyaç duyulmaz. Sadece jant ve dış lastikten oluşur. Türkiye’de ilk olarak 1980 yılında üretilmeye başlanmıştır.

a) 50 Lastik oturma açılı jant: Kamyonet lastikleri için üretimi yapılan jantlardır. Standart ve düşük profile sahip kamyonetler lastikleri içindir. Ölçüleri ise 13’’, 14’’, 17’’

b) 150 Lastik oturma açılı jant: Geniş kesitli lastikler için üretimi yapılan jantlardır. Ölçüleri 17,5’’, 19,5’’, 22,5’’

c) 50 Lastik Oturma açılı 4 parçalı jant: 80 serisi lastikler için üretimi olan jantlardır. Ölçüleri 20’’

İç Lastikli Jant (Tube Type Jant)

İç lastik kullanılan jantlardır. Bu jantların bazı bölümleri bulunur. Bunlar; segman, göbek, çemberdir. Bütün jantlarda bu bölümler bulunmayabilir. Bazı jantlarda segman ve çember yerine kombine çember bulunur.

Göbeksiz Jant (İspit Jant)

Bu jantları özelliği ise hem iç lastikli hem de iç lastiksiz olarak kullanılabilmesidir.

Jant Sayısal Değerleri Nelerdir?

 Bijon veya Somun sayısı

Aracınızın jant lastik takımına bakınız; şu ana kadar hiç lastik değiştirmediyseniz, aracınızda bijon anahtar, vida veya somun yok zannetmeyin; belki bijon anahtar ve somunları örten kapak vardır. Aracınızdaki bijon sayısına göre jant alabilirsiniz. Bijon anahtar deliği demiyorum; Çünkü bazı jantlarda olması gerekenden fazla bijon anahtar deliği ( tamamen pazarlama ile alakalı bir durum) olabilir. Arcınızda 5 , 4, 3, 6, 8 belki 12 adet bijon veya somun olabilir. Binek araçlarda genellikle 4 yada 5 bijon vardır; Bazı arazı araçlarında 6 bijon olmaktadır. 8 ve üzeri genellikle ticari araçlarda vardır. Son bir not bijon sayısı, diğer jantlarla karşılaştırdığınızda simetrik durmuyorsa mutlaka eksik bir bijon söz konusudur. Acil Servis çağırınız; bu şekil seyahat tavsiye edilmez. Unutmayın ki standart 5 bijonlu bir araca 4 bijonlu bir jant takamazsınız. Bu eldiveninizi ayaklarınıza geçirmeye çalışmak gibidir, ayak parmaklarım uzun diyorsanız; 5 yaşındaki oğlunuzun ceketini giymeye çalışın. Bu gibi durumlar sadece bazı modifikasyonlar ile mümkündür. Fakat bunun yerine piyasada çok daha makul uygun jant temin edebilirsiniz.

PCD(Pitch Circle Diameter) Bijon, Somun Anahtar Delik Aralığı Çapı

Aracınızın kaç bijon’a sahip olduğunu bulduktan sonra; ikinci aşama, Bijonlar arasındaki mesafeyi belirlemektir. Bijon aralığına kısaca PCD denir; Ve sektördeki hemen hemen herkes İngilizce kısaltması ile telafuz eder(piisiidi). Jant ve Lastik sektörü Almanca terimler bile kullanır. Bijon aralığı çapı bijonlar arasına çekilen görünmez kırmızı bir çizgi olduğunu hesap edelim. Şekilde bu hayali çizgiyi gösterirsek; işte bu kırmızı dairenin çapı bize PCD yani Bijon aralığı değerini verecektir. En Popüler PCD’lere örnek vermek gerekirse; Bijon sayısı ile beraber söylenir. 5/100, 4/100,5/112. Bijon sayısına göre jant almazsınız. Bijon sayısı aldığını aracın marka ve modeline göre değişir. Örnek vermek gerekirse; 5/114,3 PCD değerine sahip bir jantı düşünmeden alıp orijinalde 4×100 olan arabanıza direk takamazsınız. Takmanız için büyük modifikasyonlar gerekir buda kısacası yanlıştır. 5 yaşındaki oğlunuzun ceketini terziye getirip kendinize uygun haline gelmesini istemek gibidir.

Merkez Göbek Deliği

Bu aslında çok basit fakat burada detaylı bilgi vermek istediğimizden kafa karıştırcı gözükebilir. Normalde aracınızın jant göbeğini sorarak gerekli bilgiyi edinebilirsiniz. Özellikle ticari araçlarda ve tarım makinelerinde farkı özellikte jant göbekleri kullanılmaktadır. İki çeşit aks/jant tasarımı vardır. (Hub Centric) Göbek merkezli ve (Lug Centric)bağlantı merkezli. Göbek merkezli Jant göbek deliği en yaygın kullanımda olan ve genel olarak tüm binek otomobillerde kullanılan tip göbek merkezidir. Burada puryeden sonra jant göbeğini karşılayan bir çıkıntı vardır. Jant göbek merkezi bura ile hizaya getirilir ve jant bağlanır. Jantın ağırlığı dolayısıyla aracın ağırlığı özellikle bijonlara biner. Normalde Jant göbek deliği araç göbeğinden(spigot)daha büyüktür, ve plastik bilezikler aracılığıyla jant araca takılır. Bu plastik ringlerin hiçbir sakıncası yoktur. Balata kontrolleri sırasında kontrol edilmelerinde fayda vardır. Jant araç uyumunda önemli olan bijon ve somunların araca sağlam bağlanmasıdır. (Lug Centric) Bağlantı merkezli araç aks/puryesinde bir çıkuntu olmadığından bijonlar veya somunlar aracılığı ile bağlantı gerçekleşir. Daha önce belirtildiği gibi; bijon ve somun sağlamlığı çok önemlidir.

Inset, Outset, Ofset

Tercüme etmek gerçekten zor. Bu kavramın Almancası “EinpressTiefe” ve Türkçe’de günlük kullanımda ET olarak kullanılmaktadır. Genel olarak Jant iç göbeğinin jantın ortasından fren balatalarına yakınlığını ifade eder. Eğer ki bu kavramı ihmal ederseniz aracınız hareket etmez bile. Şöyle açıklamak gerekir ki jantın ortasında hayali bir çizgi düşünün; işte bu çizgiden jantın araca bağlandığı yüzeye olan mesafeye ofset(ET) adı verilmektedir. Halk arasında ayrıca yanaklı jantlara ofsetli denmektedir. Şu anda dilimize yerleşmişse de o ofset ile şu anda bahsettiğimiz ofset farklı kavramlardır.

ET(ofset) Değerleri Jantların iç kısmına bazı durumlarda ön yüzlere basılmaktadır. Üçtür ofset vardır:
1)Inset(pozitif ofset)
2)Outset(negatif ofset),
3)Sıfır ofsetli araçlarda vardır. Jant göbeği jantın tam ortasındadır.

Günümüz binek araçlarının hemen hemen tamamı pozitif ofset kullanmaktadır. Jant ebatı verildiğinde genellikle 7,5inçx17inç 5bijon 112 pcd(bijon aralığı) ve en sonra olarak ET 45 gibi bir değer verilir ki bu değer Ofset değeridir. Negatif ofsetli araçlara Mercedes Smart marka araçlar verilebilir. Araçların ön arka jantları farklı göbekte hatta farklı jant göbek çapında olabilir. Bu değerlerin hepsi bağlantı ile alakalıdır. Orijinal jant ofset ile Alaşım jantların göbeği arasında genelde 10mm kadar farklar makul kabul edilir. Bu tasarım farklıklılarına göre değişebilir. Araçta kullanılan ya da sonradan takılan fren kampanya veya diskleri, kampana şekilleri jant takılımını ve araca uyumunu etkilemektedir.

Genellikle araçlar pozitif ofset kast edilerek düşük yada yüksek ofset ima edilmektedir. Bu sebepten ofset mantığını ile etapta inset şekli düşünerek hayal edin.

Aracın ofseti azalır yada çoğalırsa ne olur?

Daha öncede belirttiğimiz gibi ilk etapta positif ofset düşünerek ET(ofset) mantığını kavramak gerekmektedir.

Pozitif ofset artar ise jantın iç kısmı fren merkezi ve araç bağlantı organlarına daha çok yaklaşır. Ofset düştüğü zaman bu mesafe artar. Bu sebeple Alaşım jantların ofsetlerinin normalden daha düşük olması beklenmektedir. Normal araç standart ofsetinden daha düşük ofset demek, takabileceğiniz daha büyük fren sistemi ve bağlantı organı demektir. Şekilde gördüğünüz kırmızı renkli jant yeşil olanından daha büyük bir ofsete sahip, bu sebepten araç aktarma organlarına daha yakın oluyor. Daha küçük ofset daha geniş iz açıklığı demek olduğundan aracın yol tutuşu daha sağlam olur. Daha düşük ofsetli jant taktığınız zaman jant araç aktarma organlarından daha uzak konuma yerleşir.

Şimdi bir jandın arkasında ebat kısmının yazdığı bölgenin resmini görmektesiniz. Bu bilgiler dağınık bir şekilde yerleştirilmiş 6,5Jx15 H2 ET 45 demek oluyor bu jant 6 inç derinliğe ve genişliğe sahiptir ve 14inç çapla üretilmiştir. H2 ise bu jantta 2 kambur (hump) vardır. ET45 ise bu jantın ofset değeridir. Buradaki J ise lastik yanağının geleceği bölgenin şeklini ifade etmektedir.

ETİKETLER